ثبت طرح صنعتی

چرا طرح های صنعتی باید حمایت شوند؟
طرح صنعتی ارزش یک محصول را افزایش می هد. طرح صنعتی باعث می شود یک محصول برای مشتریان جذاب باشد و ممکن است حتی علت منحصر به فرد فروش محصولات گردد. بنابراین حمایت از طرح های صنعتی جزء راهبردهای اصلمی کسب و کار هر طراح یا تولید کننده باشد.
با حمایت از یک طرح صنعتی از طریق ثبت آن در اداره مالکیت صنعتی مالک از حق استفاده انحصاری و جلوگیری از نسخه برداری غیر مجاز یا تقلید توسط اشخاص ثالث برخوردار می شود. این امر ازنظر تجاری کاری مهم است چون توانائی رقابت کسب و کار را بهبود می بخشد و اغلب با خلق یک یا چند طرح جدید باعث افزایش درآمد می شود.
راه های ثبت طرح صنعتی چیست؟ یا چگونه می تون طرح صنعتی را ثبت کرد؟
الف- ثبت طرح صنعتی در داخل کشور
حمایت از طرح های صنعتی به قلمرو کشورها محدود می شود (اصل استقلال و اصل سرزمین) این یعنی حمایت از طرح صنعتی بطور کلی به کشور یا منطقه ای محدود می شود که طرح مزبور را در آنجا ثبت کرده است بنابر این اگر مایلید طرح صنعتی تان در بازارهای صادراتی حمایت شوند باید مطمئن شوید در آن کشورهای خاص تقاضانامه کسب حمایت تسلیم نموده اید.
باید حتماً به خاطر داشته باشید که ظرف 6 ماه از تاریخی که تقاضای کسب حمایت در اولین کشور تسلیم شد فرصت دارید هنگام تقاضای کسب حمایت در سایر کشورها از حق تقدم استفاده نمایید بعضی از کشورها پس از پایان 6ماه حق تقدم طرح صنعتی تقاضا شده را افشاء شده تلقی نموده و از ثبت آن خودداری می نمایند.
برای ثبت طرح صنعتی در داخل کشور؛ متقاضی باید به سایت iripo.ssaa.ir مراجعه پس از تکمیل اظهارنامه و پیوست نمودن ضمائم قانونی بصورت الکترونیکی به اداره مالکیت صنعتی ارسال نماید. مراتب پس از بررسی و انطباق آن با مفاد قانون و آئین نامه و در صورت عدم وجود منع قانونی بنام متقاضی ثبت و تحت حمایت قانون قرار خواهد گرفت.
ب- ثبت طرح صنعتی در خارج از کشور
1-ثبت ملی
ثبت ملی به مانند ثبت در کشور مبدا (داخلی) می باشد یعنی متقاضی باید پس از انتخاب کشور هدف با انتخاب وکیل یا مراجعه حضوری (بستگی به قانون ملی کشور هدف دارد) کلیه مدارک را به زبان کشور هدف ترجمه پس از تایید مراجع ذی صلاح به اداره مربوطه ارائه نماید که مستلزم هزینه و زمان بیشتری خواهد بود.
2- ثبت منطقه ای:
گروهی از کشورهای معاهده همکاری منطقه ای را ایجاد کردند که در صورت ثبت در یکی از کشورهای عضو، سایر کشورهای عضو آن معاهده آن طرح را حمایت خواهند نمود اتحادیه های منطقه ای شامل حوزه های ذیل می باشند.
الف- اداره منطقه مالکیت صنعتی آفریقا (ARIRO) برای حمایت از طرح ها در کشورهای آفریقایی انگلیسی زبان
ب - اداره طرح های بلوکس (BDO) برای حمایت در بلژیک هلند و لوکزامبورگ
ج - اداره هماهنگ سازی بازارهای داخلی (OHIM) برای طرح های اتحادیه ای در کشور عضو اتحادیه اروپایی
د - سازمان مالکیت معنوی آفریقا (OAPI) برای حمایت از کشورهای آفریقائی فرانسه زبان
3- ثبت بین المللی
ابتدا باید گفته شود که درهیچ نقطه ای از جهان سیستمی وجود ندارد که شما طرح خود را در یک کشور ثبت نموده و در سایر کشورها حمایت شود. همچنانکه توضیح داده شد فقط در ثبت منطقه ای آنچه در شرایط خاص چنین سیستمی وجود دارد به هرحال برای ثبت بین المللی شما طبق موافقت نام لاهه (معاهده‌ای که به منظور ثبت بین المللی "تقاضای یکپارچه" طرح صنعتی به وجود آمده و سازمان جهانی مالکیت معنوی (wipo) متولی اجرای آن را بر عهده دارد) اتباع هریک از کشورهای عضو موافقتنامه می‌توانند با تکمیل یک تقاضانامه بین المللی به بخش اجرای معاهده لاهه مستقر در سازمان جهانی مالکیت معنوی تسلیم نماید، در خواست وی به کشورهای مورد تقاضا ارسال (احتمال دارد بعضی کشورها تقاضای ثبت شما را پذیرفته بعضی از کشورها هم نپذیرند) درصورت پذیرش در کشورهای مورد تقاضا مورد حمایت قرار خواهد گرفت اما کشورهایی که تقاضای شما را رد کردند شما می توانید به این تصمیم اعتراض نمایید. چنانچه ثبت شود مورد حمایت قرار خواهد گرفت (فعلاً کشور ما عضو این موافقت نامه نمی باشد.)
چه طرح هایی بعنوان طرح صنعتی قابل ثبت است؟
. طرح باید "جدید" باشد یک طرح در صورتی جدید محسوب خواهد شد که عین آن قبل از تاریخ تسلیم یا تقاضانامه ثبت در دسترس عموم نباشد.
. طرح باید "اصیل" اصل باشد. یک طرح در صورتی اصل محسوب می شود که بطور مستقل توسط طراح پدیده آمده باشد و کپی یا تقلیدی از طرح های موجود نباشد.
. طرح باید شخصیت فردی داشته باشد. یعنی تأثیر کلی که طرح بر کاربر آگاه بوجود می آورد با تأثیر کلی که طرح های قبلی که قبلاً در دسترس عموم قرار گرفته اید بر آن کاربر بوجود می آورند، تفاوت داشته باشد.
چه طرح هایی تحت حمایت قانون طرح های صنعتی قرار ندارند؟
1- طرحهايي كه جديد يا اصيل نباشند
2- طرحهايي كه قبل از تسليم اظهارنامه در هر نقطه اي از جهان افشا شده باشند.
3- طرحهايي كه بهره برداري از آنها خلاف موازين شرعي يا نظم عمومي و اخلاق حسنه باشند.
4- طرحهايي كه حاوي نمادها يا نشانه هاي رسمي باشند.
5- طرحهايي كه درنتيجه عملكردفني بدون تغيير ظاهري ايجاد شوند.
6- طرحهايي كه نتوان آنرا جای دیگری ساخت
7- طرحهايي كه شکل ثابت ندارند
8- قسمتی از یک طرح که به تنهایی مفهومی ندارد
9- طرح هایی که عیناً در طبیعت وجود دارند
10- اشکال هندسی
11- طرح هایی که به الکتریسیته وابسته هستند